Czego potrzeba, żeby zostać Szwedem?

Po rozszerzeniu Unii Europejskiej i otwarciu szwedzkiego rynku pracy dla obywateli nowo przyjętych do wspólnoty krajów Polacy mogą legalnie żyć i pracować w Szwecji, bez konieczności przechodzenia procesu naturalizacji. Spowodowało to znaczny spadek wniosków o nadanie obywatelstwa, składanych przez naszych rodaków. Wśród naszych obywateli kontrowersje budzi również otwarta polityka emigracyjna wobec uchodźców z Bliskiego Wschodu i Afryki prowadzona przez rząd w Sztokholmie. Faktem jednak jest to, że Polonia w Szwecji pozostaje chyba największą grupą Polaków ze wszystkich krajów skandynawskich. Według szacunków szwedzkich urzędów jest nas w tym kraju ponad 90 tysięcy. Dla wielu szwedzki paszport nie jest już jedyną przepustką "lepszego życia", jak to było w latach 80, czy 90 minionego stulecia, ale ciągle jego posiadanie niesie ze sobą dużo korzyści.

Jednym z głównych profitów jest możliwość podróżowania bez wiz do 159 państw w tym między innymi do Stanów Zjednoczonych, czy Australii. Dodatkowo jako obywatele Szwecji możemy liczyć na dożywotne prawo do pracy i pobytu na terenie tego kraju i opiekę rządu, kiedy przebywamy poza jego granicami. Dokument ten uprawnia nas również do głosowania w wyborach do parlamentu, co zapewnia nam realny wpływ na funkcjonowanie państwa. Dzięki niemu możemy również ubiegać się o pracę w policji, wojsku oraz innych służbach, a także starać się o posadę w administracji rządowej. Wreszcie po pomyślnym zakończeniu procesu naturalizacji możemy reprezentować Szwecję we wszystkich dyscyplinach sportu oraz dziedzinach sztuki.

Jakie warunki trzeba spełnić w trakcie starań o nadania obywatelstwa

Wymagania, jakim trzeba sprostać, różnią się w zależności od naszej sytuacji. Dla ułatwienia przedstawimy tu tylko te, z jakimi będziemy się zmagać jako obywatele Unii Europejskiej. Kandydat do otrzymania obywatelstwa powinien:

Być w stanie udokumentować swoją tożsamość,
mieć ukończone osiemnaście lat,
posiadać prawo do stałego pobytu na terenie Szwecji - możemy je otrzymać po 5 latach pobytu i pracy w Szwecji,
spełnić warunek minimum pięć lat spędzonych w Szwecji (bez przerw przekraczających sześć miesięcy rocznie),
prowadzić styl życia godny obywatela w czasie swojego dotychczasowego pobytu na terenie Szwecji - oznacza to terminowe płacenie podatków i opłat, brak konfliktów z prawem i pomyślną weryfikację przez służby specjalne.

Potwierdzenie tożsamości

Szwedzki urząd emigracyjny dopuszcza potwierdzenie tożsamości przez okazanie dokumentu, który zawiera:

Imię i nazwisko,
datę urodzenia,
narodowość.

W przypadku dokumentów wydawanych przez Rzeczpospolitą Polską są to: dowód osobisty i paszport. Warunkiem uznania dokumentu jest jego dobry stan, ważność i widoczna na nim fotografia przedstawiająca okazującą go osobę. W przypadku utraty dokumentów naszą tożsamość może potwierdzić również bliski krewny pod warunkiem, że sam jest obywatelem szwedzkim i może potwierdzić swoją tożsamość stosownym dokumentem. Pokrewieństwo pomiędzy obiema osobami musi zostać udokumentowane przez stosowne dokumenty (np. akt zawarcia małżeństwa, dokumenty adopcyjne itp.).

Okres pobytu

Aby zostać obywatelem Szwecji, trzeba mieszkać w tym kraju przez określony czas. W przypadku obywateli UE jest to pięć ostatnich lat, które powinny być okresem ciągłego pobytu bez przerw dłuższych niż sześć miesięcy w roku. Regułą jest, że czas dotychczasowego pobytu, który jest udokumentowany stosownymi pozwoleniami na pobyt i pracę, jest automatycznie wliczany do tego okresu. Dodatkowym atutem jest miejsce stałego zamieszkania, które można potwierdzić stosownym dokumentem (np. akt zakupu mieszkania).

Wyjątkiem od wymaganych pięciu lat jest sytuacja, kiedy żyjemy z innym szwedzkim obywatelem w związku małżeńskim, lub zarejestrowanym związku partnerskim. W takim przypadku okres wymaganego pobytu to trzy lata, pod warunkiem, że przez minimum ostatnie dwa lata osoby przebywające w tym związku mieszkały razem. Dodatkowy warunek pojawia się w momencie, kiedy nasz partner miał wcześniej inne obywatelstwo - aby wymagany od nas okres pobytu został skrócony, okres posiadania przez niego szwedzkiego paszportu musi być dłuższy niż dwa lata. W trakcie analizowania możliwości skrócenia wymaganego okresu pobytu urzędnicy biorą również pod uwagę naszą znajomość języka szwedzkiego, długość związku i zdolność do samodzielnego utrzymania.

Dobre zachowanie

Szwedzki urząd emigracyjny wyrazi zgodę na naszą naturalizację dopiero po przeprowadzeniu dokładnej analizy naszego dotychczasowego zachowania w Szwecji. O opinię na nasz temat zostaną poproszone między innymi urząd skarbowy, policja i służby bezpieczeństwa. Od kandydata na obywatela wymaga się terminowego płacenia podatków i innych opłat administracyjnych, braku eegzekwowanych długów zarówno prywatnych, jak i wobec firm. Nie możemy być osobą karaną ani nie może toczyć się żadne postępowanie organów ścigania, w którym jesteśmy brani pod uwagę jako osoba podejrzana o popełnienie przestępstwa. Jeśli nie przejdziemy pomyślnie tej weryfikacji, będziemy mogli złożyć ponowny wniosek o nadanie obywatelstwa:

W przypadku zaległości finansowych - dwa lata od momentu spłacenia długów, aby udowodnić, że potrafimy funkcjonować bez powiększania zadłużenia,
w przypadku wyroku skazującego - od jednego roku do dziesięciu lat, w zależności od wyroku, jaki otrzymaliśmy.

Obywatelstwo dla dzieci

Szwedzkie przepisy dotyczące automatycznego obywatelstwa dla dzieci są nieco skomplikowane. Szwedzką narodowość przyznaje się z urzędu, jeśli dziecko:

Urodziło się po 01.04.2015 roku i przynajmniej jedno z jego rodziców jest Szwedem,
urodziło się przed 01.04.2015 i jego matka jest Szwedką,
urodziło się na terenie Szwecji przed 01.04.2015 i jego ojcem jest Szwed,
urodziło się poza granicami Szwecji przed 01.04.2015 i jego ojciec był Szwedem w momencie urodzin, oraz zawarł związek małżeński z jego matką.

W przypadku, jeśli dziecko nie spełnia kryteriów do automatycznego nadania obywatelstwa, rodzice mogą uzyskać obywatelstwo przez powiadomienie. Aby tak się stało, dziecko powinno:

Posiadać ważne pozwolenie na pobyt dziecka w Szwecji,
mieszkać w Szwecji z ważnym pozwoleniem na pobyt przez ostanie trzy lata,
być poniżej osiemnastego roku życia.

Więcej informacji można uzyskać na stronach szwedzkiego urzędu emigracyjnego.